Pracowity początek roku dla Programu EPOS –
System Obserwacji Płyty Europejskiej
Z początkiem
roku, 1 stycznia 2020 r., rozpoczął się nowy projekt EPOS – System Obserwacji
Płyty Europejskiej (EPOS-PL+) POIR.04.02.00-00-C005/19, którego dofinansowanie
w wysokości 37,9 mln zł przeznaczone jest na zwiększenie funkcjonalności
Infrastruktury Badawczej EPOS-PL.
Projekt jest kolejną
inicjatywą pod parasolem długoterminowego programu EPOS integrowania
i otwartego udostępniania rozproszonych infrastruktur badawczych w
dziedzinie nauk o Ziemi, takich jak: sieci i urządzenia pomiarowe, centra
obliczeniowe, serwisy on-line, dokumentacje, specjalistyczne oprogramowanie i
inne materiały. Program ten obejmuje obecnie 25 krajów Europy. W dniu 30 października 2018 r. Komisja Europejska powołała
formalnie Konsorcjum EPOS-ERIC (European Research
Infrastructure Consortium), nadając IB EPOS odpowiedni status prawny.
Inicjatywa ta także wpisana jest na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej.
Dzięki
projektowi EPOS-PL+ IB EPOS-PL wzbogaci się o nowe Centrum
Infrastruktury Badawczej (Centrum Infrastruktury Badawczej Danych Satelitarnych
– CIBDS), nowy poligon pomiarowy (Geofizyczny System Bezpieczeństwa dla
Górniczych Filarów Ochronnych), powstanie Platforma IT do badań metodami
Sztucznej Inteligencji (IS-EPOS-AI), w znacznym stopniu zostanie zwiększony
potencjał Centrum Infrastruktury Badawczej Analitycznych Laboratoriów poprzez
udział Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk oraz dodatkowo
wsparte zostaną pozostałe Centra Infrastruktury Badawczej. W ramach tego
projektu w IGF PAN zostaną doposażone o nową aparaturę Centrum Infrastruktury Badawczej
Indukowanej Sejsmiczności, Obserwacji Geomagnetycznych i Magnetotellurycznych
oraz Laboratoriów Analitycznych. Na ten cel otrzymaliśmy dofinansowanie
wysokości 1 mln zł.
Projekt EPOS – System Obserwacji Płyty Europejskiej (EPOS-PL+) jest współfinansowany
przez Unię Europejską ze środków europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego. Za koordynację projektu EPOS-PL+ odpowiada Główny Instytut
Górniczy.
Miesiąc później, 1 lutego,
rozpoczęła się również kolejna faza programu European Plate Observing System – EPOS
Sustainability Phase. Ten trzyletni projekt, obejmujący dwudziestu czterech
beneficjentów z siedemnastu krajów europejskich, finansowany jest ze środków
unijnego programu H2020, INFRADEV 3, w ramach umowy grantowej 871121. Jego koordynatorem
jest EPOS-ERIC, a Instytut Geofizyki pokieruje pakietem roboczym dedykowanym
wzmocnieniu współpracy z sektorem prywatnym. Projekt EPOS SP stanowi istotny
element planu strategicznego EPOS na lata 2020–2022.
Ogólnym celem projektu jest
prowadzenie działań mających na celu zapewnienie długoterminowej stabilności
infrastruktury badawczej EPOS, jako kluczowej europejskiej infrastruktury
badawczej dla nauk o Ziemi. Projekt EPOS SP będzie wspierać strategię EPOS Delivery
Framework w celu:
- zapewnienia bezpiecznego
modelu zarządzania i stabilności finansowej przez cały cykl życia
infrastruktury badawczej: główny nacisk zostanie położony na włączenie nowych
krajów do EPOS ERIC i harmonizację finansowania krajowego;
- zapewnienia
trwałości technicznej i rozwoju innowacyjności w celu pełnego wykorzystania
danych i usług: zostanie to osiągnięte poprzez dostarczenie usług w środowisku
sprzyjającym zwiększeniu zaufania użytkowników końcowych i zachęcaniu nowych
społeczności do przyłączenia się do EPOS – zarówno dostawców danych, jak i
użytkowników;
- ustanowienia
i utrzymania doskonałości poprzez zachowanie i umocnienie zaufania i
świadomości użytkowników: zostanie to osiągnięte poprzez otwarcie danych
naukowych, produktów i udogodnień dla szerokiego grona naukowców i innych
zainteresowanych stron. Będzie to miało strategiczne znaczenie, ponieważ coraz
więcej wykwalifikowanych użytkowników będzie wykorzystywać dane do
rozwiązywania najtrudniejszych i najważniejszych problemów naukowych i
społecznych związanych z naukami o Ziemi;
- wykorzystania
korzyści ekonomicznych i społecznych w celu utrzymania zaangażowania
zainteresowanych stron: główny nacisk zostanie położony na EPOS, aby zwiększyć
jego zdolność do wykorzystania różnych usług infrastruktury badawczej przez
społeczeństwo i świat przemysłu.