Month: April 2021

Zachęcamy do lektury artykułów z nowego wydania Acta Geophysica, w szczególności polecanych przez redaktorów działowych. Są wśród nich:

Prediction of the blast-induced ground vibration in tunnel blasting using ANN, moth-flame optimized ANN, and gene expression programming

Drgania gruntu wywołane robotami strzałowymi mają poważny wpływ na środowisko, ponieważ mogą wpłynąć na integralność konstrukcji oraz powodować niepokoje społeczne. W tym artykule prezentowane są badania wibracje gruntu wywołane robotami strzałowymi w tunelu Daejeon, uwzględniające takie parametry wejściowe jak: długość otworu, ładunek, liczba otworów, ładunek całkowity, odległość od stacji pomiarowej do miejsca wybuchu oraz masyw skalny. Docelowym parametrem wyjściowym była szczytowa prędkość cząstek (PPV).

Temporal and spatial trend analysis of rainfall on Bhogavo River watersheds in Sabarmati lower basin of Gujarat, India

Globalne ocieplenie jest obecnie jednym z największych wyzwań dla całego świata. W tej pracy badawczej przeanalizowano czasową i przestrzenną analizę trendów sezonowych i rocznych opadów na zlewniach rzeki Bhogavo w dolnym dorzeczu Sabarmati w stanie Gujarat w Indiach, wykorzystując dane z 11 deszczomierzy zainstalowanych w zlewni Bhogavo.

Broadcast ionospheric delay correction algorithm using reduced order adjusted spherical harmonics function for single-frequency GNSS receivers

W artykule zaproponowano model korekcji emisji jonosferycznej dla regionu Indii. Analizie poddano gęstą sieć odbiorników GPS składającą się z 14 odbiorników GPS w regionie Indii, w celu uzyskania dziewięciu współczynników transmisji ROASHF.

An experimental study of the geometric performance of the hydrosuction dredging system

Sedymentacja w zbiornikach zaporowych powoduje problemy, takie jak zmniejszenie objętości i żywotności zbiorników, obniżenie funkcji przeciwpowodziowych zbiornika, zatykanie śluz, tuneli i turbin oraz inne powiązane problemy. Pomimo opracowania kilku metod rozwiązania tego problemu, tempo sedymentacji zbiorników zaporowych na świecie wciąż stanowi istotny problem. System Hydrosukcji Osadu odprowadza osady do wnętrza zbiornika zaporowego wykorzystując energię potencjalną dzięki różnicy poziomu wody w zbiorniku i w punkcie wyjścia systemu. W pracy tej zbadano wpływ właściwości geometrycznych systemu hydrosukcji (efektywna wysokość podnoszenia, średnica rury ssącej i kąt wlotu rury ssącej) na jego działanie oraz zrozumienie charakterystyki przepływu przy pogłębianiu hydrosukcyjnym.

Target-oriented reverse time migration in transverse isotropy media

Migracja w czasie odwrotnym (RTM) to wysoce precyzyjna metoda obrazowania złożonych struktur. Jednak bez uwzględnienia anizotropii sejsmicznej podpowierzchni, RTM wykorzystujący anizotropowe dane sejsmiczne może generować rozmyte obrazy struktury z nieprawidłowymi pozycjami.

Influence of CO2–water–rock interactions on the fracture properties of sandstone from the Triassic Xujiahe Formation, Sichuan Basin

Składowanie dwutlenku węgla (CO2) w głębokich zasolonych warstwach wodonośnych zostało okrzyknięte jedną z najskuteczniejszych technik łagodzenia skutków efektu cieplarnianego na całym świecie. Niemniej, pomimo wielu badań, wyjaśnienie wpływu interakcji CO2 – woda – skała na charakterystykę spękania piaskowca pozostaje wyzwaniem. W tej pracy systematycznie badano właściwości spękania piaskowca wydobytego z triasowej formacji Xujiahe w testach symulujących sekwestrację CO2.

Discrimination of earthquakes and quarries in the Edirne district (Turkey) and its vicinity by using a linear discriminate function method and artificial neural networks

W tym opracowaniu zbadano zdarzenia sejsmiczne w regionie Edirne (Turcja) i jego okolicach w celu odróżnienia trzęsień ziemi od wybuchów w kamieniołomach. W badaniu wykorzystano łącznie 150 zdarzeń sejsmicznych o magnitudzie wyznaczonej na podstawie długości czasu trwania Md ≤ 3,5 z katalogu aktywności sejsmicznych w latach 2009-2014 zarejestrowanych przez stacje szerokopasmowe Enez (ENEZ), Erikli (ERIK) i Gelibolu (GELI) obsługiwane przez Boğaziçi University, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute Regional Earthquake-Tsunami Monitoring Center.

Zapraszamy do lektury artykułu autorstwa dr. inż. Łukasza Przyborowskiego oraz  dr inż. Anny Marii Łobody, pt.: Identification of coherent structures downstream of patches of aquatic vegetation in a natural environment.Artykuł ukazał się w Journal of Hydrology.

Przedmiotem badań autorów artykułu była rzeka Świder oraz to, jakie struktury turbulentne (turbulent coherent structures), można zaobserwować za zanurzoną roślinnością. Wyniki porównano to do istniejących modeli.
W pracy wykorzystano metodę zwaną analizą kwadrantów, żeby określić właściwości nagłych fluktuacji prędkości przepływu, co sygnalizowało występowanie szczególnego rodzaju wirów (dual-head hairpin vortices). Ich występowanie może mieć wpływ na mieszanie się gazów, rozmnażanie się roślin (przez fragmentacje) czy pływanie ryb za kępami roślin wodnych.

W dniach 23-24 oraz  30-31 marca br., odbyły się odbiory tematów statutowych 2020. Miłym akcentem podczas ostatniej sesji sprawozdawczej było “wirtualne” wręczenie nagród Dyrektora Instytutu dla wyróżniających się pracowników naukowych i administracyjnych. Wśród nagrodzonych i wyróżnionych znaleźli się:

• dr Oskar Głowacki, który otrzymał I nagrodę Dyrektora Instytutu Geofizyki PAN za zbiór publikacji naukowych w zakresie akustyki morskiej, w tym główne autorstwo w dwóch pracach w wydawnictwach o największym wpływie (Q1) oraz owocne zakończenie stażu podoktorskiego w bardzo dobrym ośrodku naukowych SCRIPS w San Diego (US)
• dr Bartłomiej Luks, który otrzymał II nagrodę Dyrektora Instytutu za cykl publikacji naukowych dotyczących pokrywy śnieżnej oraz bilansu masy lodowców na Svalbardzie opublikowanych we współpracy międzynarodowej w wydawnictwach o największym wpływie, w tym w Nature Communications
• dr Tomasz Wawrzyniak, który otrzymał II nagrodę Dyrektora Instytutu za zbiór publikacji naukowych w zakresie analiz hydrometeorologicznych na Svalbardzie, w tym główne autorstwo w dwóch pracach w wydawnictwach o największym wpływie (Q1)
• dr Agnieszka Czerwińska, która otrzymała wyróżnienie za główne autorstwo w dwóch pracach łączących obserwacje geofizyczne promieniowania słonecznego z naukami medycznymi opublikowane w wydawnictwach o największym wpływie (Q1)
• dr hab Michael Nones, który otrzymał wyróżnienie za szereg prac, w tym główne autorstwo w czterech pracach z zakresu hydrologii systemów rzecznych

• pracownicy Działu “PSP HORNSUND”: Włodzimierz Sielski, Grażyna Dziurla, Katarzyna Matysiak, Marcin Ruszczak – za ponadprzeciętne zaangażowanie w ramach zapewnienia ciągłości funkcjonowania PSP Hornsund w czasie pandemii Covid-19
• inż. Rafał Jasiński – za wyróżniającą się działalność administracyjną, ponadprzeciętne zaangażowanie, wdrażanie rozwiązań mających na względzie dobro całego Instytutu. Ponadto, w okresie pandemii, za szczególną kreatywność, solidarność oraz umiejętności organizacyjne.
• nagrodę zespołową otrzymali: prof. dr hab. Paweł Rowiński, dr hab. inż. Monika Kalinowska, dr hab. Michael Nones, dr inż. Anna Łoboda, dr inż. Łukasz Przyborowski – za organizację w dniach 15-18 lutego 2021r., w Warszawie międzynarodowego wydarzenia: 6th IAHR Europe Congress, Hydro-environment research and engineering. No frames, no borders.
• prof. dr hab. Stanisław Lasocki, mgr Anna Leśnodorska, mgr Karolina Chodzińska, mgr inż. Izabela Dobrzycka, mgr Marcin Zimny, mgr Witold Olszewski, mgr Alicja Caputa, mgr Beata Plesiewicz, mgr Dominika Wenc, Kaj Michałowski, mgr inż. Michał Lelonek – otrzymali nagrodę zespołową za wyróżniające się zaangażowanie w prace na rzecz konsorcjów Thematic Core Service Anthropogenic Hazards oraz European Plate Observing System, European Research Infrastructure Consortium.

“Ostatnio mamy w Polskiej Akademii Nauk pod górkę. Próba marginalizacji Akademii poprzez ten chory pomysł Narodowego Programu Kopernikańskiego, to nie jedyne dziwne zdarzenie. W konstruowanym Krajowym Planie Odbudowy zapomniano właśnie o Akademii, jako jedynym podmiocie sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Dość znamienne, bo wedle rozmaitych rankingów najwyżej notowanych polskich instytucji naukowych i badawczych, to PAN zajmuje pierwsze miejsce (np. Scimago Institutions Ranking czy też Nature Index). W ostatnich latach instytuty PAN wzmocniły współpracę z instytucjami sektora gospodarki, biznesu i administracji, znacząco poprawiły wskaźniki innowacyjności. Wczoraj [09.04.2021] wybrzmiało to na obradach sejmowej podkomisji stałej do spraw nauki i szkolnictwa wyższego. Media już to zauważyły, zachęcam do przeczytania relacji w DGP https://serwisy.gazetaprawna.pl/…/8137269,wojciech…. Ciekawe, czy złożona tam obietnica, zostanie dotrzymana. Zresztą interesująca jest cała konstrukcja tego Planu Odbudowy. Hiszpanie zaplanowali w swoim programie 34 proc. na naukę a my – jak zauważyli koledzy z KRASP – tyle, co zwykle, czyli ok. 1 proc. My odbudowujemy inaczej…”

Stanowisko Dyrekcji

Dyrekcja IGF PAN oraz Przewodniczący Rady Naukowej IGF PAN w pełni podzielają głosy krytyki wobec koncepcji Narodowego Programu Kopernikańskiego, a w szczególności planu powołania Międzynarodowej Akademii Kopernikańskiej.  Można przypuszczać, że celem Ministra MEiN jest powołanie alternatywnego względem PAN ośrodka opiniotwórczego. W naszej opinii powołanie takiego ciała, dodatkowo podporządkowanego władzy politycznej, nie pozwoli osiągnąć wymienionych celów w proponowanych zapisach tzw. projektu ustawy o NPK, w tym nie poprawi poziomu nauki w Polsce, nie zwiększy rozpoznawalności międzynarodowej polskich naukowców, ani nie przyczyni się do szybszego rozwoju młodej kadry naukowej

Biorąc pod uwagę wszystkie aspekty i możliwe polityczne tło całej sprawy, wyrażamy poparcie dla dalszych działań kierownictwa PAN na rzecz uspokojenia sytuacji w środowisku naukowym i zracjonalizowania, we współdziałaniu z władzami politycznymi, prac nad nowelizacją ustawy o PAN.